Πληροφορίες για το κοινό

Καταμέτρηση πίεσης;

Κατεβάστε το αρχείο pdf και το αρχείο excel ώς βοήθημα για την επταήμερη καταγραφή της πίεσής σας.

Πιστοποιημένα πιεσόμετρα σύμφωνα με την Ευρωπαική Εταιρεία Υπέρτασης για μετρήσεις στο σπίτι.

Υπέρταση Λευκής Μπλούζας (White Coat Hypertension – WCH)

26/04/2022 , ΡΑΠΤΗΣ Β.

Η υπέρταση της λευκής μπλούζας αναφέρεται στο φαινότυπο υπέρτασης, όπου ασθενείς που δε λαμβάνουν αντιυπερτασική αγωγή εμφανίζουν αυξημένη αρτηριακή πίεση (ΑΠ) στις μετρήσεις ιατρείου, ενώ στις κατ’ οίκον μετρήσεις όπως και στην 24ωρη καταγραφή εμφανίζουν φυσιολογική ΑΠ. [1] Η διαφορά αυτή αφορά την επίδραση στην ΑΠ από την παρουσία γιατρού ή νοσηλεύτριας στις μετρήσεις, αν και μάλλον εμπλέκονται και άλλοι μηχανισμοί. [2]

Για να οριστεί ως WCH θα πρέπει η διαφορά ΑΠ μεταξύ των μετρήσεων του ιατρείου και των κατ’ οίκον μετρήσεων ή της 24ωρης καταγραφής να είναι ΣΑΠ/ΔΑΠ >20/10mmHg. [3] Ενώ αρχικά ο όρος αυτός χρησιμοποιήθηκε για να περιγράψει το φαινότυπο αυτό της υπέρτασης σε ασθενείς που δε λαμβάνουν αγωγή, τώρα χρησιμοποιείται επίσης και για υπερτασικούς ασθενείς που εμφανίζουν υψηλότερα επίπεδα ΑΠ κατά τις μετρήσεις στο ιατρείο (White Coat Uncontrolled Hypertension – WCUH). [4]

Οι πρώιμες μελέτες στους ασθενείς αυτούς δεν απέδειξαν αυξημένο κίνδυνο για καρδιαγγειακά συμβάματα σε σύγκριση με τους νορμοτασικούς, ωστόσο πιο πρόσφατες μελέτες και μεταναλύσεις μελετών μας οδήγησαν σε αλλαγή αυτού του συμπεράσματος όσον αναφορά αυτό το συγκεκριμένο φαινότυπο υπέρτασης, καταδεικνύοντας αυξημένο καρδιαγγειακό κίνδυνο. [5]

Η αναγνώριση του συγκεκριμένου φαινοτύπου ξεκίνησε πριν από 40 έτη και καθώς δε θεωρούνταν ασθενείς με υψηλότερο καρδιαγγειακό κίνδυνο, δεν απαιτούνταν περαιτέρω διαγνωστική και θεραπευτική προσέγγισή τους. [5] Τις τελευταίες δύο δεκαετίες αυτή η δοξασία έχει σχετικά εξασθενίσει καθώς αρκετές μελέτες καταδεικνύουν ένα χειρότερο μεταβολικό προφίλ αυτών των ασθενών, μεγαλύτερη συχνότητα ασυμπτωματικής βλάβης οργάνων στόχων, καθώς και υψηλότερο κίνδυνο για μελλοντική εξέλιξη σε κλινικές καταστάσεις με αυξημένο καρδιαγγειακό κίνδυνο και αυξημένης θνητότητας. Έτσι πλέον σε πολλές κατευθυντήριες οδηγίες δε θεωρείται μια κλινικά «αθώα» κατάσταση [3, 6, 7].

Ο επιπολασμός της WCH διαφέρει μεταξύ των διαφόρων μελετών και αναφέρονται ποσοστά της τάξης του 30-40% (με μεγαλύτερο του 50% στους πολύ ηλικιωμένους). Η μελέτη PAMELA που είναι μια από τις πιο λεπτομερείς με επανεξέταση των ασθενών μετά από 10ετίας παρουσιάζει επιπολασμό 15% στο γενικό πληθυσμό και 30-40% στον πληθυσμό των υπερτασικών [8].

Φαίνεται να είναι πιο συχνή όσο αυξάνεται η ηλικία, στις γυναίκες και στους μη καπνιστές. Αυτός ο φαινότυπος εμφανίζεται σε όλα τα στάδια υπέρτασης, αλλά φαίνεται να έχει υψηλότερο επιπολασμό στην υπέρταση σταδίου 1 (grade 1 hypertension). [6]

Οι ασθενείς με WCH εμφανίζουν χειρότερο μεταβολικό προφίλ με υψηλότερες τιμές σακχάρου, χοληστερίνης και τριγλυκεριδίων σε σύγκριση με νορμοτασικούς. Έχουν επίσης χαμηλότερη HDL-χοληστερόλη, ενώ εμφανίζουν υψηλότερο BMI, όπως και αυξημένο ουρικό. [9]

Όσον αναφορά την υποκλινική βλάβη οργάνων στόχων, η σύγκριση των ασθενών με WCH με νορμοτασικούς και υπερτασικούς ασθενείς, έδειξε ότι εμφανίζουν καλύτερα αποτελέσματα από τους υπερτασικούς αλλά χειρότερα από τους νορμοτασικούς. [8] Έτσι εμφανίζουν υψηλότερη επίπτωση, σε σύγκριση με νορμοτασικούς, όσον αναφορά την υπερτροφία της αριστεράς κοιλίας, τη διαστολική δυσλειτουργία της αριστεράς κοιλίας, τη διάταση του αριστερού κόλπου, την αύξηση του πάχους του έσω-μέσου χιτώνα των καρωτίδων, ενώ επίσης εμφανίζουν συχνότερα αθηρωματικές βλάβες [10, 11, 12]. Ακόμα οι ασθενείς αυτοί, εμφανίζουν υψηλότερους τίτλους αποβολής αλβουμίνης στα ούρα, [13] καθώς και σιωπηλά εγκεφαλικά μικρέμφρακτα [14].

Επίσης τα επίπεδα της βασικής ΑΠ είναι υψηλότερα στους ασθενείς με WCH έναντι των νορμοτασικών, τόσο στην 24ωρη καταγραφή, όσο και στις κατ’ οίκον μετρήσεις. [15] Από τα ευρήματα της PAMELA φαίνεται ότι οι ασθενείς με WCH κατά την επανεξέταση μετά τη 10ετία εμφάνιζαν υψηλότερα ποσοστά μόνιμης αρτηριακής υπέρτασης, ενώ και η πίεση παλμού (pulse pressure) αυξήθηκε περισσότερο σε σύγκριση με τους νορμοτασικούς. [16]

Έτσι νεότερες μελέτες καθώς και διάφορες μεταναλύσεις της τελευταίας 20ετίας δείχνουν ότι η μη θεραπευθείσα WCH σχετίζεται με αυξημένο κίνδυνο καρδιαγγειακών συμβαμάτων και συνολικής θνητότητας σε σύγκριση με τους νορμοτασικούς, αλλά πάντως χαμηλότερο κίνδυνο από τους υπερτασικούς [17, 18].

Στην κλινική πράξη αυτές οι πληροφορίες μας οδηγούν σε αλλαγή του τρόπου προσέγγισης αυτών των ασθενών. Τόσο ο τρόπος διάγνωσης, με τη σταθερή χρήση των κατ’ οίκον μετρήσεων και την 24ωρη καταγραφή, όσο και ο τρόπος και η συχνότητα παρακολούθησης αυτών των ασθενών αλλάζουν. Επίσης μας δείχνουν την αναγκαιότητα θεραπευτικών παρεμβάσεων σε συνοσηρότητες, όπως η παχυσαρκία, η υπερλιπιδαιμία, σακχαρώδης διαβήτης. [5]

Λόγω της απουσίας δεδομένων, δεν υπάρχει συμφωνία ως προς τη χορήγηση αγωγής σε WCH ασθενείς, ή την ενίσχυσή της σε WCUH ασθενείς. Από την Syst-Eur-Trial δεν υπήρξε σαφές όφελος για τους WCH, ενώ στους WCUH η ενίσχυση της αγωγής τους οδήγησε 1 έτος μετά σε διαφορετικό φαινότυπο υπέρτασης. [19]

Βιβλιογραφία

[1] Mancia G, Zanchetti A. White-coat hypertension: misnomers, misconceptions and misunderstandings. What should we do next? J Hypertens, 1996;14:1049–1052.

[2] Parati G, Omboni S, Staessen J, Thijs L, Fagard R, Ulian L, Mancia G. Limitations of the difference between clinic and daytime blood pressure as a surrogate measure of the ‘white-coat’ effect. Syst-Eur investigators. J Hypertens, 1998;16:23–29.

[3] Whelton PK, Carey RM, Aronow WS, Casey Jr DE, Collins KJ, Himmelfarb CD, DePalma SM, Gidding S, Jamerson KA, Jones DW, MacLaughlin EJ, Muntner P, Ovbiagele B, Smith Jr SC, Spencer CC, Stafford RS, Taler SJ, Thomas RJ, Williams Sr KA, Williamson JD, Wright Jr JT. 2017 ACC/AHA/AAPA/ABC/ACPM/AGS/APhA/ASH/ASPC/NMA/PCNA Guideline for the Prevention, Detection, Evaluation, and Management of High Blood Pressure in Adults: Executive Summary: A Report of the American College of Cardiology/American Heart Association Task Force on Clinical Practice Guidelines. Hypertension, 2018 Jun;71(6):1269-1324.

[4] Banegas JR, Ruilope LM, de la Sierra A, de la Cruz JJ, Gorostidi M, Segura J, Martell N, Garcia-Puig J, Deanfield J, Williams B. High prevalence of masked uncontrolled hypertension in people with treated hypertension. Eur Heart J, 2014;35:3304–3312.

[5] Mancia G , Facchetti R , Bombelli M , Cuspidi C , Grassi G. White-Coat Hypertension: Pathophysiological and Clinical Aspects: Excellence Award for Hypertension Research 2020.

Hypertension, 2021 Dec;78(6):1677-1688.

[6] Williams B, Mancia G, Spiering W, Agabiti Rosei E, Azizi M, Burnier M, Clement DL, Coca A, de Simone G, Dominiczak A, et al.; ESC Scientific Document Group. 2018 ESC/ESH guidelines for the management of arterial hypertension. Eur Heart J, 2018; 39:3021–3104.

[7] Unger T, Borghi C, Charchar F, Khan NA, Poulter NR, Prabhakaran D, Ramirez A, Schlaich M, Stergiou GS, Tomaszewski M, et al.. 2020 International Society of Hypertension global hypertension practice guidelines. Hypertension, 2020; 75:1334–1357.

[8] Sega R, Trocino G, Lanzarotti A, Carugo S, Cesana G, Schiavina R, Valagussa F, Bombelli M, Giannattasio C, Zanchetti A, et al.. Alterations of cardiac structure in patients with isolated office, ambulatory, or home hypertension: Data from the general population (Pressione Arteriose Monitorate E Loro Associazioni [PAMELA] study). Circulation, 2001; 104:1385–1392.

[9] Mancia G, Bombelli M, Cuspidi C, Facchetti R, Grassi G. Cardiovascular risk associated with white-coat hypertension: pro side of the argument. Hypertension, 2017; 70:668–675.

[10] Cuspidi C, Rescaldani M, Tadic M, Sala C, Grassi G, Mancia G. White-coat hypertension, as defined by ambulatory blood pressure monitoring, and subclinical cardiac organ damage: a meta-analysis. J Hypertens, 2015; 33:24–32.

[11] Cuspidi C, Sala C, Tadic M, Rescaldani M, Grassi G, Mancia G. Is white-coat hypertension a risk factor for carotid atherosclerosis? A review and meta-analysis. Blood Press Monit, 2015; 20:57–63.

[12] Kotsis V, Stabouli S, Toumanidis S, Papamichael C, Lekakis J, Germanidis G, Hatzitolios A, Rizos Z, Sion M, Zakopoulos N. Target organ damage in “white coat hypertension” and “masked hypertension”. Am J Hypertens, 2008; 21:393–399.

[13] Høegholm A, Bang LE, Kristensen KS, Nielsen JW, Holm J. Microalbuminuria in 411 untreated individuals with established hypertension, white coat hypertension, and normotension. Hypertension, 1994; 24:101–105.

[14] Kario K, Shimada K, Schwartz JE, Matsuo T, Hoshide S, Pickering TG. Silent and clinically overt stroke in older Japanese subjects with white-coat and sustained hypertension. J Am Coll Cardiol, 2001; 38:238–245.

[15] Mancia G, Facchetti R, Bombelli M, Grassi G, Sega R. Long-term risk of mortality associated with selective and combined elevation in office, home, and ambulatory blood pressure. Hypertension, 2006; 47:846–853.

[16] Mancia G, Bombelli M, Facchetti R, Madotto F, Quarti-Trevano F, Polo Friz H, Grassi G, Sega R. Long-term risk of sustained hypertension in white-coat or masked hypertension. Hypertension, 2009; 54:226–232.

[17] Huang Y, Huang W, Mai W, Cai X, An D, Liu Z, Huang H, Zeng J, Hu Y, Xu D. White-coat hypertension is a risk factor for cardiovascular diseases and total mortality. J Hypertens, 2017; 35:677–688.

[18] Stergiou GS, Asayama K, Thijs L, Kollias A, Niiranen TJ, Hozawa A, Boggia J, Johansson JK, Ohkubo T, Tsuji I, et al.; International Database on Home Blood Pressure in Relation to Cardiovascular Outcome (IDHOCO) Investigators. Prognosis of white-coat and masked hypertension: International Database of HOme blood pressure in relation to Cardiovascular Outcome. Hypertension, 2014; 63:675–682.

[19] Mancia G, Facchetti R, Cuspidi C, Bombelli M, Corrao G, Grassi G. Limited reproducibility of MUCH and WUCH: evidence from the ELSA study. Eur Heart J, 2020; 41:1565–1571.

 

ΡΑΠΤΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ
ΝΕΦΡΟΛΟΓΟΣ MD, PhD
ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟΣ ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΜΧΑ ΠΙΕΡΙΑΣ
ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟΣ ΣΥΝΕΡΓΑΤΗΣ ΝΕΦΡΟΛΟΓΙΚΗΣ ΚΛΙΝΙΚΗΣ ΓΝΘ ΙΠΠΟΚΡΑΤΕΙΟΥ

Ενημερωθείτε για τα Νέα της ΕΕΥ

Εγγραφείτε στη λίστα επικοινωνίας για να σας στέλνουμε τα νέα μας

Ευχαριστούμε τους Χορηγούς της Ιστοσελίδας μας

Βιανέξ
Bayer
La Guidoti
Innovis
Menarini Hellas
Servier
Uni Farma
Viatris
Win Medica