Ιστορία
Οι τρεις Ελληνικές Εταιρείας Υπέρτασης που έγιναν μία.
Αγαπητέ συνάδελφε,
Το 2010 και 2011 ήταν καθοριστικές χρονιές για την επιστημονική οργάνωση και εκπροσώπηση της αντιμετώπισης της Υπέρτασης στην Ελλάδα. Τον Μάρτιο 2010 η Ελληνική Αντιυπερτασική Εταιρεία (ΕΑΕ) έκανε καταστατική συνέλευση στη διάρκεια του 6ου Πανελληνίου Συμποσίου Υπέρτασης στη Θεσσαλονίκη και αποφάσισε μερικές βασικές αλλαγές στο καταστατικό της που την έκαναν πιο ανοιχτή, πιο δημοκρατική και πιο ευέλικτη απέναντι σε όλους του Έλληνες «Υπερτασιολόγους». Τον Μάρτιο 2011 στην Αθήνα στη διάρκεια του 12ου Πανελληνίου Συνεδρίου Υπέρτασης της ΕΑΕ έγιναν εκλογές για νέο Δ.Σ. που ανέδειξαν νέα δυναμικά στελέχη από όλες (δηλαδή τρεις ) τις μέχρι τότε Εταιρείες Υπέρτασης στην Ελλάδα. Αυτή η νέα Εταιρεία λέγεται Ελληνική Εταιρεία Υπέρτασης (ΕΕΥ) και συνθέτει τις γνώσεις, την ιστορία και τον δυναμισμό των τριών παλαιοτέρων Εταιρειών.
Εδώ ας κάνουμε μία σύντομη ανασκόπηση της δραστηριότητας και της ιστορίας των τριών Εταιρειών ώστε να γνωρίζουμε σε γενικές γραμμές τι έγινε τις προηγούμενες δεκαετίες, και τι προσέφερε η κάθε Εταιρεία και επομένως να επικεντρώσουμε όλη την προσοχή μας από εδώ και μπρος στη δραστηριότητα και την επιτυχία της νέας ενιαίας Ελληνικής Εταιρείας Υπέρτασης.
Το 1973 μερικοί πρωτοπόροι και εμπνευσμένοι Έλληνες ερευνητές από Αθήνα και Θεσσαλονίκη ίδρυσαν την Επιτροπή Αντιυπερτασικού Αγώνα σύμφωνα με την διακήρυξη της Ρώμης όπου συγκεντρώθηκαν ερευνητές του πεδίου αυτού από όλη την Ευρώπη. Αυτή η Ελληνική Επιτροπή Αντιυπερτασικού Αγώνα (ΕΕΑΑ) είχε πολλαπλές δραστηριότητες στη χώρα, κυρίως ενημερωτικού και εκπαιδευτικού χαρακτήρα με ομιλίες και επιστημονικές συγκεντρώσεις. Επίσης εξέδιδε ένα περιοδικό, ενημερωτικό φυλλάδιο καθώς και ένα βιβλίο που συγκέντρωνε τις απόψεις επιφανών την εποχή εκείνη Ελλήνων ερευνητών της Υπέρτασης. Οι εκδόσεις αυτές έγιναν με την βοήθεια φαρμακευτικής εταιρείας.
Το 1987 αποφασίστηκε σε Καταστατική Συνέλευση στην Αθήνα η μετονομασία του αγώνα σε Επιστημονική Εταιρεία και έτσι γεννήθηκε η Ελληνική Αντιυπερτασική Εταιρεία (ΕΑΕ) η οποία διοικούνταν από επταμελές εκλεγμένο Δ.Σ. και τέσσερεις Αντιπροέδρους που προέρχονταν από τους εκάστοτε τέως Προέδρους της Εταιρείας. Η έδρα της Εταιρείας ήταν στην Αθήνα αλλά ο Πρόεδρος του Δ.Σ. προέρχονταν ανά διετία εναλλάξ από Αθήνα και Θεσσαλονίκη. H απόφαση για τη μετονομασία του αγώνα σε Επιστημονική Εταιρεία πάρθηκε αφού είχε προηγηθεί, την ίδια χρονιά, η ίδρυση μιας νέας επιστημονικής εταιρείας από μια ομάδα Ελλήνων γιατρών ασχολούμενων με την υπέρταση. Η νέα αυτή εταιρεία ονομάστηκε Ελληνική Εταιρεία Μελέτης της Υπέρτασης (ΕΕΜΥ). Με την δραστηριότητα της ΕΕΜΥ θα ασχοληθούμε λίγο παρακάτω αφού ολοκληρώσουμε πρώτα την ιστορία της ΕΑΕ.
Όσο γίνεται πιο επιγραμματικά η ΕΑΕ στα χρόνια μετά το 1987 έδειξε μεγάλη δραστηριότητα. Καθιέρωσε τα Πανελλήνια Συνέδρια Υπέρτασης που γινόταν εναλλάξ σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη ανά διετία με διεθνή συμμετοχή. Ύστερα από μερικά χρόνια καθιέρωσε το Πανελλήνιο Συμπόσιο Υπέρτασης πάλι με διεθνή συμμετοχή που γινόταν τη χρονιά ανάμεσα στα Συνέδρια. Από το 1989 εξέδωσε το τριμηνιαίο περιοδικό «Αρτηριακή Υπέρταση» που παρουσιάζει την έρευνα που γίνεται στην Ελλάδα, αλλά έχει και γενικό ενημερωτικό χαρακτήρα. Η «Αρτηριακή Υπέρταση» παρά τα όσα προβλήματα παρουσιάζει έχει επιτελέσει ένα σημαντικό έργο στο χώρο μας αυτά τα 22 χρόνια και είναι στο χέρι μας κυριολεκτικά να την κάνουμε πολλή καλύτερη.
Η ΕΑΕ συνέσφιξε τις σχέσεις του Ελληνικού Επιστημονικού χώρου της Υπέρτασης με τον Ευρωπαϊκό και τον Διεθνή. Η Ευρωπαϊκή Εταιρεία Υπέρτασης η Διεθνής Παγκόσμια Ένωση Υπέρτασης χωρίς να αγνοούν τις άλλες Ελληνικές Εταιρείες κατά κάποιο τρόπο έδιναν προβάδισμα στην ΕΑΕ. Για παράδειγμα η ονομασία των Κλινικών Ειδικών στην Υπέρταση και των Κέντρων Αναφοράς της Υπέρτασης γινόταν κατόπιν εισήγησης της ΕΑΕ. Ένα άλλο χαρακτηριστικό της ΕΑΕ ήταν ο μεγάλος αριθμός μελών και κυρίως η ευρεία κατανομή τους σε όλο τον Ελλαδικό χώρο. Σε αυτό ίσως συνέβαλε και η εναλλαγή του προεδρείου του Δ.Σ. στη βόρεια και νότια Ελλάδα. Για να τελειώνουμε με την ΕΑΕ πρέπει να αναφέρουμε και τις ετήσιες υποτροφίες που χορηγούσε κατόπιν κρίσεως για μετεκπαίδευση στην Υπέρταση στο εξωτερικό και τα βραβεία που χορηγούσε σε ετήσια βάση σε ερευνητικά πρωτοκόλλα πάλι κατόπιν κρίσεως.
Η ΕΕΜΥ ακολούθησε από το 1987 μια συνεχή, πολύ ποιοτική πορεία. Είχε μικρότερο αλλά δραστήριο αριθμό μελών και οι δραστηριότητές της ήταν επικεντρωμένες κυρίως στην Αθήνα. Η ΕΕΜΥ καθιέρωσε ένα πολύ επιτυχημένο θεσμό, το Σεμινάριο Μελέτης της Υπέρτασης που γινόταν τους χειμερινούς μήνες, ένα Σάββατο κάθε μήνα στην Αθήνα. Τα θέματα ήταν πολύ επίκαιρα και οι ομιλητές οι πιο κατάλληλοι από την Ελλάδα, ασχέτως εταιρειών, και από το εξωτερικό. Πρέπει εδώ να λεχθεί ότι και οι γιατροί που παρακολουθούσαν τα Σεμινάρια, κατόπιν εγγραφής, προέρχονταν από όλο τον Ελληνικό χώρο και αυτοί ασχέτως εταιρειών (και συμπαθειών) γιατί το γόητρο του Σεμιναρίου ήταν πολύ υψηλό. Το 1987 η ΕΕΜΥ πραγματοποίησε στη Αθήνα δορυφορική συνάντηση του 3ου Συνεδρίου της Ευρωπαϊκής Εταιρείας Υπέρτασης με πολλούς διακεκριμένους ξένους ομιλητές. Δεύτερη διεθνής συνάντηση πραγματοποιήθηκε στην Αθήνα το 2000. Το 2005 και 2008 η ΕΕΜΥ συνέταξε «Πρακτικές Κατευθυντήριες Οδηγίες για την Υπέρταση», οι οποίες κυκλοφόρησαν ευρέως. Στη σύνταξη των τελευταίων οδηγιών (2008) συμμετείχε το μεγαλύτερο μέρος των Ελλήνων ειδικών στην υπέρταση. Ο διαδικτυακός χώρος της ΕΕΜΥ (www.hypertension.gr) παρείχε αξιόλογο εκπαιδευτικό υλικό για γιατρούς και για υπερτασικούς ασθενείς και δέχθηκε πάνω από 60.000 επισκέψεις κατά την τελευταία 6ετία.
Τα τελευταία χρόνια μια ομάδα, κατά το πλείστο νέων, και δραστήριων Καρδιολόγων από την Αθήνα ίδρυσε την Ελληνική Εταιρεία Υπέρτασης και Καρδιαγγειακού Κινδύνου (ΕΕΥΚΚ). Αυτή η Εταιρεία είχε έντονη ερευνητική και εκπαιδευτική δραστηριότητα και είχε κύριο χαρακτηριστικό της τις στενές σχέσεις με την Ευρωπαϊκή Εταιρεία Υπέρτασης. Διοργάνωνε ικανό αριθμό Επιστημονικών συγκεντρώσεων στο εσωτερικό και ένα ανά έτος Δορυφορικό Συμπόσιο του αντίστοιχου Ευρωπαϊκού Συνεδρίου. Διοργάνωσε το 2010 διεθνές Συνέδριο Υπέρτασης με τη συμμετοχή όλων των Βαλκανικών χωρών, ενώ το 2008 της ανετέθη η διοργάνωση του κοινού Συνεδρίου της European Society of Hypertension and International Society of Hypertension το 2014 στην Αθήνα. Οργάνωνε και μετέφραζε και διένειμε στους Έλληνες γιατρούς τις οδηγίες που εξέδιδε η Ευρωπαϊκή Εταιρεία Υπέρτασης.
Όσο περνούσαν τα χρόνια μετά το 1987 όλο και πλήθαιναν οι σκέψεις για συνένωση των τριών εταιρειών. Όλοι πιστεύουμε ότι η Ελλάδα είναι μια πολύ μικρή χώρα, και με εκ των πραγμάτων μέτρια ερευνητική δραστηριότητα, για να δικαιολογεί την ύπαρξη τριών εταιρειών υπέρτασης. Ως άτομα, οι γιατροί που δραστηριοποιούνταν στις τρεις εταιρείες είχαν στενές σχέσεις μεταξύ τους και πολλές φορές έφθαναν σε επίπεδο φιλίας και αλληλοεκτίμησης. Επικράτησε στις επιστημονικές διοργανώσεις των εταιρειών να καλούνται συστηματικά ομιλητές από τις άλλες δύο εταιρείες. Ωστόσο όσες φορές έγιναν οργανωμένες προσπάθειες συνένωσης των τριών εταιρειών αυτές σκόνταψαν σε διαφορετικές απόψεις, και αντιλήψεις και ίσως κάποιους προσωπικούς εγωισμούς. Μάλλον δεν είχε ακόμη ωριμάσει πλήρως η ιδέα της συνένωσης, δεν είχε έρθει η ώρα της, όπως λέγεται. Όμως η αλλαγή καταστατικού της ΕΑΕ το 2010 και οι εκλογές που έγιναν ένα χρόνο αργότερα στην Αθήνα έβαλαν το νερό στο αυλάκι για την, στην πράξη, συνένωση των τριών εταιρειών, στη μία ενιαία και αντιπροσωπευτική όλου του χώρου Ελληνική Εταιρεία Υπέρτασης.
Στο μικρό χρόνο που καθόμαστε όλοι γύρω από το ίδιο τραπέζι πάρθηκαν πολύ σημαντικές αποφάσεις. Οι ομάδες εργασίας της νέας εταιρείας είναι μια πολύ άρτια δομημένη και λειτουργική διαδικασία. Όποιος πετυχημένος θεσμός ή οργάνωση υπήρχε από τις παλιές εταιρείες διατηρήθηκε και αναβαθμίστηκε στη νέα. Πρωτοβουλίες υπάρχουν πολλές, ιδέες ακόμη περισσότερες, στόχοι που ζητούν υλοποίηση συνεχώς εμφανίζονται. Είμαστε όλοι αισιόδοξοι ότι η νέα Ελληνική Εταιρεία Υπέρτασης θα εκπροσωπήσει άξια την διάθεση και την δραστηριότητα όλων των Ελλήνων Υπερτασιολόγων μέσα και έξω από τη χώρα. Και ακόμη είμαστε βέβαιοι ότι πολύ γρήγορα κανείς δεν θα θυμάται από ποια από τις τρεις παλιές εταιρείες προέρχεται και θα ενδιαφέρεται μόνο για την προώθηση της εκπαίδευσης και της έρευνας με στόχο τη αποτελεσματικότερη αντιμετώπιση της υπέρτασης μέσα από την Ενιαία Ελληνική Εταιρεία Υπέρτασης της οποίας είναι άξιο μέλος.
