Κατηγορίες αντιυπερτασικών φαρμάκων
18/04/2022 ,
Οι περισσότεροι ασθενείς θα χρειαστούν φαρμακευτική θεραπεία για να επιτευχθεί ο βέλτιστος έλεγχος της Αρτηριακής Πίεσης(ΑΠ). Για τη θεραπεία της υπέρτασης συνιστώνται οι αναστολείς του συστήματος ρενίνης αγγειοτενσίνης (αναστολείς του μετατρεπτικού ενζύμου της αγγειοτενσίνης και αναστολείς των υποδοχέων της αγγειοτενσίνης, οι ανταγωνιστές ασβεστίου, τα θειαζιδικά διουρητικά τα διουρητικά τύπου θειαζιδικών (π.χ. χλωροθαλιδόνη και ινδαπαμίδη) και οι β-αναστολείς σε ιδιαίτερες καταστάσεις.
Αναστολείς του συστήματος ρενίνης αγγειοτενσίνης (αναστολείς του μετατρεπτικού ενζύμου της αγγειοτενσίνης και αναστολείς των υποδοχέων της αγγειοτενσίνης)
Είναι από τα πιο ευρέως χρησιμοποιούμενα αντιυπερτασικά φάρμακα. Εμφανίζουν παρόμοια αποτελεσματικότητα μεταξύ τους αλλά και με τις άλλες κατηγορίες φαρμάκων στην μείωση της καρδιαγγειακής νοσηρότητας και θνησιμότητας.
Οι αναστολείς των υποδοχέων της αγγειοτενσίνης συσχετίζονται με σημαντικά χαμηλότερα ποσοστά διακοπής της θεραπείας από ανεπιθύμητες ενέργειες σε σύγκριση με αυτές των άλλων αντιυπερτασικών σκευασμάτων. Τόσο οι αναστολείς του μετατρεπτικού ενζύμου της αγγειοτενσίνης όσο και αναστολείς των υποδοχέων της αγγειοτενσίνης μειώνουν τη λευκωματουρία περισσότερο από άλλα αντιυπερτασικά φάρμακα και είναι πιο αποτελεσματικά στην καθυστέρηση της εξέλιξης της διαβητικής και μη διαβητικής ΧΝΝ.
Ανταγωνιστές ασβεστίου
Χρησιμοποιούνται ευρέως για τη θεραπεία της υπέρτασης, εμφανίζουν παρόμοια αποτελεσματικότητα με τις άλλες κατηγορίες φαρμάκων στην μείωση της ΑΠ και τα μείζονα καρδιαγγειακά συμβάματα. Εμφανίζουν πολύ καλά αποτελέσματα στην μείωση του εγκεφαλικού επεισοδίου από την αναμενόμενη μείωση της ΑΠ που επιτυγχάνεται αλλά είναι λιγότερο αποτελεσματικοί στην πρόληψη της καρδιακής ανεπάρκειας. Σε μελέτες που έγιναν με ενδείξεις για βλάβες σε όργανα στόχους οι ανταγωνιστές ασβεστίου συγκρινόμενοι με άλλα αντιυπερτασικά σκευάσματα είναι πιο αποτελεσματικοί από τους β-αναστολείς στην επιβράδυνση της εξέλιξης της αθηροσκλήρωσης της καρωτίδας, στη μείωση της υπερτροφίας της αριστερής κοιλίας και της πρωτεϊνουρίας.
Είναι μια ετερογενής κατηγορία φαρμάκων. Οι περισσότερες μελέτες που καταδεικνύουν τα οφέλη των ανταγωνιστών ασβεστίου έχουν γίνει με διυδροπυριδίνες (ειδικότερα με αμλοδιπίνη). Ένας μικρότερος αριθμός μελετών συνέκρινε τις μη διυδροπυριδίνες (βεραπαμίλη και διλτιαζέμη) με άλλα φάρμακα και δεν έδειξε ουσιαστικές διαφορές στην αποτελεσματικότητα.
Θειαζιδικά διουρητικά και διουρητικά τύπου θειαζιδικών (π.χ. χλωροθαλιδόνη και ινδαπαμίδη)
Τα διουρητικά παραμένουν ο ακρογωνιαίος λίθος της αντιυπερτασικής θεραπείας από την δεκαετία του 1960. Η αποτελεσματικότητά τους στην πρόληψη όλων των τύπων καρδιαγγειακής νοσηρότητας και θνησιμότητας έχει επιβεβαιωθεί σε προοπτικές μελέτες και μετα-αναλύσεις.
Φαίνεται να είναι πιο αποτελεσματικά από τις άλλες κατηγορίες φαρμάκων στην πρόληψη της καρδιακής ανεπάρκειας. Η χλωροθαλιδόνη και η ινδαπαμίδη έχουν μεγαλύτερη διάρκεια δράσης σε σύγκριση με την υδροχλωροθειαζίδη χωρίς περισσότερες παρενέργειες. Ωστόσο, η χορήγηση τους μπορεί να μειώσει το κάλιο του ορού. Εμφανίζουν ένα προφίλ ανεπιθύμητων ενεργειών που είναι λιγότερο ευνοϊκό από τους αναστολείς του συστήματος ρενίνης αγγειοτενσίνης, γεγονός που μπορεί να οδηγήσει σε υψηλότερο ποσοστό διακοπής της αντιυπερτασικής θεραπείας.
β-αναστολείς
Μειώνουν τον κίνδυνο εγκεφαλικού επεισοδίου, καρδιακής ανεπάρκειας και σοβαρών καρδιαγγειακών συμβάντων σε υπερτασικούς ασθενείς. Σε σύγκριση με άλλα αντιυπερτασικά φάρμακα, θεωρούνται λιγότερο αποτελεσματικά στην πρόληψη του εγκεφαλικού επεισοδίου.
Επίσης, θεωρούνται λιγότερο αποτελεσματικοί από τους αναστολείς του συστήματος ρενίνης αγγειοτενσίνης και τους ανταγωνιστές ασβεστίου στην πρόληψη ή υποστροφή της υπερτροφίας της αριστερής κοιλίας, του πάχους του μέσου χιτώνα της καρωτίδας, της αορτικής σκληρίας και της αναδιαμόρφωσης των μικρών αρτηριών.
Οι β-αναστολείς έχει αποδειχθεί ότι είναι ιδιαίτερα χρήσιμοι για τη θεραπεία της υπέρτασης σε συγκεκριμένες καταστάσεις όπως την συμπτωματική στηθάγχη, τον έλεγχο του καρδιακού ρυθμού, μετά το έμφραγμα μυοκαρδίου και την καρδιακή ανεπάρκεια.
Τέλος, οι β-αναστολείς δεν είναι ομοιογενής κατηγορία. Τα τελευταία χρόνια, η χρήση των αγγειοδιασταλτικών β-αναστολέων όπως η λαβεταλόλη, η νεμπιβολόλη, η σελιπρολόλη και η καρβεδιλόλη έχει αυξηθεί επειδή εμφανίζουν ένα πιο ευνοϊκό προφίλ παρενεργειών από τους κλασικούς β-αναστολείς.
Άλλα αντιυπερτασικά φάρμακα
Τα κεντρικώς δρώντα φάρμακα χρησιμοποιήθηκαν ευρέως στις πρώτες δεκαετίες της αντιυπερτασικής θεραπείας, αλλά χρησιμοποιούνται λιγότερο συχνά τώρα, κυρίως λόγω της κακής ανεκτικότητας σε σύγκριση με τις νεότερες κατηγορίες φαρμάκων.
Η δοξαζοσίνη (α-αναστολέας) είναι αποτελεσματική ως θεραπεία τρίτης γραμμής αλλά λιγότερο αποτελεσματική από τη σπιρονολακτόνη στη μείωση της ΑΠ στην ανθεκτική υπέρταση. Η χορήγηση των α-αναστολέων μπορεί επίσης να απαιτείται σε συγκεκριμένες ενδείξεις (π.χ. τη συμπτωματική θεραπεία της υπερτροφίας του προστάτη).
Πέρα από τις κατηγορίες που αναφέρθηκαν τα υπόλοιπα αντιυπερτασικά σκευάσματα προορίζονται για συμπληρωματική θεραπεία σε σπάνιες περιπτώσεις ανθεκτικής υπέρτασης εκεί που όλες οι άλλες θεραπευτικές επιλογές έχουν αποτύχει.
