Catheter-Based Renal Denervation: 9-Year Follow-Up Data on Safety and Blood Pressure Reduction in Patients With Resistant Hypertension

Hypertension. 2023 Apr;80(4):811-819. doi: 10.1161/HYPERTENSIONAHA.122.20853

Γράφει ο Δημήτρης Κωνσταντινίδης

Η αυξημένη δραστηριότητα του συμπαθητικού νευρικού συστήματος είναι ένας από τους σημαντικούς παράγοντες στην παθοφυσιολογία της υπέρτασης, ιδιαίτερα σε ασθενείς με παχυσαρκία, σύνδρομο υπνικής άπνοιας, χρόνια νεφρική νόσο και ανθεκτική υπέρταση. Η λογική της διαδερμικής απονεύρωσης των νεφρικών αρτηριών είναι, με ελάχιστα επεμβατικό τρόπο, να ρυθμίζει την υπερδραστήρια αμφίδρομη επικοινωνία μεταξύ των νεφρών και του κεντρικού συμπαθητικού νευρικού συστήματος. Μετά τα ουδέτερα αποτελέσματα το 2014 της κακοσχεδιασμένης μελέτης SYMPLICITY-3-HTN, η μέθοδος ξαναγεννήθηκε από τις στάχτες της. Παθολογοανατομικές μελέτες μας έδωσαν περισσότερα δεδομένα για τη συμπαθητική νεύρωση του νεφρού, βελτιστοποιήθηκαν οι καθετήρεςκαθώς και οι τεχνικές της απονεύρωσης, για να φτάσουμε σήμερα να έχουμε μια σειρά ιδιαίτερα καλοσχεδιασμένων μελετών που αποδεικνύουν ότι είναι μια αποτελεσματική και ασφαλής μέθοδος για την αντιμετώπιση των υπερτασικών ασθενών. Σαν αποτέλεσμα αυτών των δεδομένων, στις πρόσφατες κατευθυντήριες οδηγίες της ESH (2023) η μέθοδος έλαβε ένδειξη ΙΙ(Β) για την αντιμετώπιση υπερτασικών ασθενών με eGFR>40 ml/min/1.73m2 και αρρύθμιστη-ανθεκτική υπέρταση ή πολλαπλές ανεπιθύμητες ενέργειες στην αντιυπερτασική αγωγή. Τα δεδομένα ωστόσο από τις κλινικές μελέτες φτάνουν τα 3 έτη παρακολούθησης, ενώ υπάρχουν καταγραφές (Global Simplicity Registry) που μας δίνουν κάποια δεδομένα και για τη 10ετία.

Πρόσφατη μελέτη από τον πρωτεργάτη της μεθόδου Schlaich, δημοσιευμένη στο Hypertension, αξιολόγησε την αποτελεσματικότητα και ασφάλεια της μεθόδου μετά από 9 έτη παρακολούθησης. Στη μελέτη εντάχθηκαν 66 ασθενείς (77.3 άντρες, 60.7 ετών) που είχαν υποβληθεί σε συμπαθητική απονεύρωση στα πλαίσια κλινικών μελετών από το 2009 έως το 2014 με τον καθετήρα Symplicity Flex System (Medtronic). Μετά από 8.8 έτη παρακολούθησης, στην 24ωρη περιπατητική καταγραφή, η συστολική πίεση μειώθηκε 12.1 mmHg (P<0.0001) και η διαστολική 8.8 mmHg (P<0.0001), παρά το γεγονός ότι οι ασθενείς λάμβαναν λιγότερα αντιυπερτασικά φάρμακα (κυρίως β-αποκλειστές). Σχετικά με τη νεφρική λειτουργία, παρουσιάστηκε μια μείωση 9.9 mL/min/1.73 m2 του eGFR, η οποία συνάδει με την ηλικιοεξαρτώμενη μείωση της νεφρικής λειτουργίας (1-2 mL/min ανά έτος).

Αυτή είναι μια σημαντική μελέτη καθώς έχει την πιο μακροχρόνια παρακολούθηση παρουσιάζοντας δεδομένα 24ωρης περιπατητικής καταγραφής και νεφρικής λειτουργίας. Περιορισμοί της μελέτης είναι η χρήση 1ης γενιάς καθετήρων και η απουσία ομάδας εικονικής απονεύρωσης όπως στις νεότερες μελέτες.